کلیسای سنت استفان؛ استانبول، شهر هفتاد و دو ملت

کلیسای سنت استفان بلغاری یا ترک؟
(Saint Stephen-Bulgarian Orthodox Church)

شاید تعریف دقیق و به جایی باشد که استانبول را شهر هفتاد و دو ملت بنامیم. مدارس یونانی، بیمارستان‌های آلمانی، رستوران‌های ایتالیایی، کلیسای بلغاری و یونانی و ردپای تمدن‌های مختلف در گوشه گوشه‌ شهر دیده می شود. اگر در مورد کلیسای بلغاری سنت استفان چیزی نشنیده‌اید با پین تاتی همراه باشید تا شما را با خودمان به یکی از خاص‌ترین مکان‌های دیدنی استانبول ببریم.

کلیسای آهنی سنت استفان متفاوت از کلیساهای کاتولیک

نه نه اشتباه نکنید! سنت استفان همانی که همیشه دیده اید نیست! این کلیسای جامع بلغاری یک بنای آهنی منحصر به فرد است. به خاطر ظاهر یکپارچه پوشیده شده از آهن، سنت استفان  را کلیسای آهنی بلغارستان صدا می‌زنند؛ یک کلیسای ارتدوکس با ظاهر متمایز که در منطقه بالات استانبول ترکیه است. حتما شما هم فهمیده‌اید که ظاهر کلیساهای ارتدوکس معمولا با کلیساهای کاتولیک فرق می‌کند. سنت استفان کلیسای ارتدوکسی است که با تمام تزییناتی که در داخلش دارد، شما را شگفت زده خواهد کرد. سبک معماری به کار رفته در سنت استفان نئوگوتیک است که از چدن در ساخت بنای آن استفاده شده است. این یعنی ظاهر بیرونی کاملا متفاوت از آن چه که در فضای داخلی خواهید دید.

تاریخچه سنت استفان بلغاری

بلغارهای امپراتوری عثمانی در کلیسای ارتدوکس عبادت می‌کردند، شاید برای همین لزوم ساخت یک بنای مختص به خودشان را احساس کردند. بنایی سه وجهی با گنبد و ناقوس و سایر ملزومات یک بنای مذهبی و البته کلیسایی جامع که از کلیساهای معمول بزرگ‌تر است.  این بنا در سال 1849 همراه با اعتراضات به استقلال کلیساها با ظاهری چوبی ساخته شد، هرچند در حال حاضر شکل قبلی خود را عوض کرده و  تنها کلیسای آهنی ارتدوکس جهان است.

چه شد که این‌طور شد

وقتی جمعیت بلغاری‌های استانبول به بیش از 5000 نفر رسید، لزوم وجود عبادتگاهی اختصاصی برای این جمعیت احساس شد. این کلیسا در زمینی اهدایی بنا شد که ارتفاع بنای آن به 24 متر می‌رسید. از ویژگی‌های منحصر به فرد کلیسا بعد از بازسازی، محراب طلایی، تک گنبد و برج ناقوس 40 متری  بسیار زیبا و ظاهر سفید ویخ‌زده جذاب آن است.

در ابتدا این کلیسا، یک کلیسای چوبی ساده بود و بعد از آتش سوزی، به شکل امروزی درآمد، از آن‌جایی که کلیسای چوبی در زمان حادثه آسیب زیادی دید، استاد معماری ارمنی این مکان را با بتن تقویت کرد که دیگر آخ هم نگوید! فرمان شاه عثمانی هم در این کلیسا در پاییز سال 1849 خوانده شد تا این بنا آن پاییز را برای همیشه به خاطر بسپارد.

نحوه بازسازی کلیسا

در زمان بازسازی شرکت واگنر اتریشی در رقابتی سالم! در فراخوان ساخت، توانست برنده شود و تامین آهن این کلیسا را بر عهده بگیرد.
جالب است که وزن ورقه‌های آهن به 500 تن رسید و  بین سال‌های ۱۸۹۳ تا ۱۸۹۶ در وین تولید شدند و از طریق دانوب و دریای سیاه به استانبول منتقل شدند. بعد از اتمام کار از کلیسا کارت پستالی مشهور هم تهیه و چاپ شد.

طراحی داخلی کلیسای سنت استفان

چیزی که این کلیسا را درچشم گردشگرها زیباتر می‌کند فضای جذاب و تزیینات داخل آن است. پنجره‌هایی با شیشه‌های رنگی، ناقوس و محراب  طلایی فوق‌العاده، دیوارهای پوشیده شده از رنگ چوب و آبی فیروزه‌ای به کار رفته در داخل، حالتی اشرافی و البته مرموز به کلیسا می‌دهد. لوستر بسیار زیبای این کلیسا نیز دیدنی است و مثل چراغی روشن در شبی تاریک به توریست‌ها بخشی از دلربایی این بنا را نشان می‌دهد. ترکیب رنگ‌های به کار رفته در کلیسا در کنار نقاشی‌های نصب شده بر دیوارها، شما را از فضای کاملا بی روح و عبوس بیرون، به محیطی گرم و پر از هارمونی هدایت می‌کند. انگار که از قطب به هاوایی رفته باشید.

اخطار
به دلیل مرمت‌های همیشگی، این کلیسا ظاهری بسیار تمیزو  براق دارد که باید حواستان باشد هیچ جایی‌اش را با دست‌های شکلاتی  و نوچ خودتان لکه نکنید.

نوسازی دوباره؛ عمر دوباره سنت استفان

ساختمان کلیسا در سال 2018 نوسازی شد که همکاری بلغارستان و ترکیه از سال 2011 با هزینه 15 میلیون دلاری مقدمه‌ی آن بود. در زمان افتتاح این کلیسا در سال 2018 رجب طیب اردوغان و نخست وزیر بلغارستان حضور داشتند و شکوه دوباره سنت استفان را جشن گرفتند. حالا گنبدی طلایی و رنگ خورده در کنار سفیدی ساختار کلیسا و صلیبی بر فراز سنت استفان زییایی آن را چند برابر کرده است و در فضای داخلی نورهایی که از ارسی‌های دایره ای به داخل می تابد دل هر گردشگری را می برد.

به دیدن این کلیسای فوق‌العاده بروید و از سبک نئوگوتیک و معماری منحصر به فرد آن ذوق زده شوید.

آدرس:

Balat, Murselpasa Cd. No:10, 34087 Fatih/Istanbul, Turkey